Ο Αντώνης Διαματάρης είναι Ομογενής Έλληνας της Αμερικής, Αρθρογράφος, Επιχειρηματίας, πρώην Εκδότης, Πρόεδρος και Διευθυντής της Εφημερίδας “Εθνικός Κήρυξ” που κυκλοφορεί καθημερινά στην Αμερική, νυν Σύμβουλος του “Ε.Κ” και πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών.
Το θέμα του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα φαίνεται ότι είναι σημερινό, αλλά δεν είναι. Συγκινεί τον κόσμο των γραμμάτων και των τεχνών για πολλές δεκαετίες.
Κορυφαίο παράδειγμα αυτού αποτελεί ο μεγάλος απόδημος και εθνικός μας ποιητής, Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, με βάση του ως γνωστόν την ακμάζουσα τότε από Ελληνισμό Αλεξάνδρεια, ο οποίος από το 1891 αρθρογραφούσε για την επιστροφή τους, με την γνωστή σοφία και τις γνώσεις που κατείχε, αλλά και με οξύτητα.
Ο λόγος του καθαρός, γερά βουτηγμένος στην λογική, αλλά και με μπόλικη δόση ειρωνείας δεν άφηνε περιθώριο αμφιβολιών για το πού ήταν το δίκαιο και ούτε καλόπιανε τους αντίθετους. Σε άρθρο του με τίτλο «Νεώτερα περί των Ελγινείων μαρμάρων», που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εθνική» των Αθηνών, στις 29 Απριλίου 1891, γράφει: «… Εις το ελληνικόν έθνος την σήμερον τα ερείπια της Ακροπόλεως είναι πολύ σπουδαιότερα και ιερώτερα αφ ό,τι είναι οιοδήποτε άλλο εθνικόν μνημείον εις οιονδήποτε άλλον λαόν. Είναι το εξωτερικόν και ορατόν μνημείον της εθνικής υπάρξεως και αναγεννήσεως… δεν υπάρχει παράδειγμα εν τω κόσμω όλω ενός έθνους διατηρούντος, ουχί διά κατακτήσεως αλλά διά προσφάτου αγοράς από δυνάστην, τα εθνικά σύμβολα άλλου έθνους».
Παρ’ όλα αυτά είχε κυριευτεί από απογοήτευση. Δεν πίστευε ότι τα «κλοπιμαία» Γλυπτά θα επιστρέφονταν ποτέ. Γράφει: «Παρά τις διαβεβαιώσεις ταύτας, δεν πιστεύω η Ελλάς θα έχει πολλήν τύχην να επανίδη τας ωραίας γλυφάς του Παρθενώνος. Το κόμμα το οποίον εναντιούται εις την απόδοσιν των Ελγινείων μαρμάρων είναι πολυάριθμον».
Και πώς να μην απογοητευτεί κρίνοντας τα πράγματα από την οπτική γωνία της γενικότερης νοοτροπίας που επικρατούσε το 1891;
Πίστευε ότι το «αγγλικόν Εθνος θα αντίκεινται στας αρχάς του δικαίου» για πάντα.
Κι όμως, πλησιάζει η ώρα της δικαιοσύνης. Και για τα Γλυπτά.
Εναν και πλέον αιώνα αργότερα το «πολυάριθμον» κόμμα δεν εκφράζεται από την αποικιοκρατική αντίληψη αυτών που πίστευαν ότι αυτοί ήταν σε καλύτερη θέση να προστατεύσουν τους παγκόσμιους θησαυρούς από αυτούς στους οποίους ανήκουν.
Ηδη δημιουργείται ένα τσουνάμι υποστήριξης για την επιστροφή τους που δίνει την βάσιμη ελπίδα ότι είναι πια θέμα χρόνου -και πιθανόν όχι μακρινού- πριν επιστραφούν.
Περί αυτού συνομολογούν και δύο πρόσφατα γεγονότα: Η εφημερίδα «New York Times» σε ένα σημαντικό της άρθρο την εβδομάδα που μας πέρασε υποστηρίζει, έμμεσα αλλά και με πειθώ, την επιστροφή τους. Γράφει: «Η νοοτροπία έχει αλλάξει… υπάρχει φοβερά μεγάλη πίεση στα μουσεία να επιστρέψουν τα κλεμμένα έργα τέχνης… μέσα σε λίγους μήνες μουσεία σε όλη την Αμερική έχουν επιστρέψει δεκάδες αρχαία στις χώρες από τις οποίες τα πήραν».
Αναφέρεται δε, ονομαστικά στην «αυξανόμενη πίεση υπό την οποία βρίσκεται το Βρετανικό Μουσείο για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα…» και καταγράφει, ανάμεσα σε άλλες και την άποψη του βοηθού εισαγγελέα της Νέας Υόρκης κ. Μπογδάνου, ο οποίος δήλωσε: «Aν κάποιος σας πει ότι αν στείλουν τα Ελγίνεια Γλυπτά πίσω στην Ελλάδα κατά κάποιο τρόπο θα αδειάσει το Βρετανικό Μουσείο, είναι ανοησία».
Και χθες, σε μια κίνηση που εξέπληξε, γεμάτη με συμβολισμό, αλλά και με πρόδηλη διάθεση να ηγηθεί ενός ηθικού θέματος με παγκόσμια αντανάκλαση, ο Πάπας της Ρώμης ανακοίνωσε την επιστροφή των θραυσμάτων του Παρθενώνα που υπάρχουν στο Μουσείο του Βατικανού.
Θα αγαλλιάζει η ψυχή του Καβάφη από εκεί που είναι.