iporta.gr

Ουγγαρία. Αποχαιρέτα την Δημοκρατία που ήξερες, του Nίκου Βασιλειάδη

Νίκος Βασιλειάδης

Η Ουγγαρία του Όρμπαν από χθες ανοίγει “νέους” δρόμους για την ενωμένη Ευρώπη αναστέλλοντας επ’ αόριστον την λειτουργία του κοινοβουλίου της.

Ο Βίκτορ Όρμπαν είναι ο πρώτος εκλεγμένος ηγέτης της Ε.Ε. που στο όνομα της ασφάλειας του ουγγρικού λαού από τον κορονοϊό κλείνει το Κοινοβούλιο, κυβερνά με προσωπικά διατάγματα, εκχωρεί σε εαυτόν το δικαίωμα να μην κάνει εκλογές «για όσο διάστημα διαρκέσει η κρίση», και μπορεί να στέλνει στην φυλακή με συνοπτικές διαδικασίες όποιους θεωρεί ότι παραπληροφορούν την κοινή γνώμη και διασπείρουν «ψεύτικες» και επικίνδυνες ειδήσεις. Αυτη η διατύπωση « για λόγους ασφαλείας » (« for security reasons », « pour raisons de sécurité ») στην περίπτωση της Ουγγαρίας λειτουργεί ως εξουσιαστικό επιχείρημα, το οποίο, κόβοντας κάθε συζήτηση, επιτρέπει την επιβολή μέτρων και προοπτικών που χωρίς την επίκλησή του κανένας λαός δεν θα αποδεχόταν. Λογικά σε κάποιες άλλες περιπτώσεις θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι στόχος κάθε πολιτικής που προτάσσει την ασφάλεια είναι απλώς η αποτροπή των κινδύνων, των ταραχών, εντέλει των καταστροφών προς υπεράσπιση της έννοιας Salus publica suprema lex (« Υπέρτατος νόμος η σωτηρία του λαού ») – κάτι που εκφράζει απόλυτα το μοντέλο της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης όπως αυτό εκφράστηκε στις απαρχές της σύγχρονης οικονομίας, στον Φρανσουά Κενέ (1694-1774) και τους Φυσιοκράτες όταν τα μεγάλα απολυταρχικά κράτη εισήγαγαν στο δημόσιο λόγο τους την αντίληψη ότι ο ηγεμόνας οφείλει να επαγρυπνεί για την ασφάλεια των υπηκόων του, και εκμεταλλεύτηκαν βεβαίως αργότερα με τρόπους ώστε η ασφάλεια να καταστεί η κεντρική έννοια του δόγματος διακυβέρνησης.

Πρόκειται για μια μη-αποφασίσιμη συνθήκη, που δεν ονομάζεται πλέον, όπως κατά τον 17ο αιώνα, « raison d’Etat » (« εθνικό συμφέρον »), αλλά « λόγοι ασφαλείας ». Το security state στο οποίο οδηγούνται το ένα μετά το άλλο τα ευρωπαϊκά Κράτη είναι επομένως ένα αστυνομικό κράτος, το οποίο βγαίνει από την επικράτεια της πολιτικής για να εισέλθει σε μια no man’s land, μια νεκρή ζώνη, τη γεωγραφία και τα σύνορα της οποίας είναι σκοτεινά και ανεξιχνίαστα. Αυτό το κράτος ασφαλείας, του οποίου η ονομασία ετυμολογικά παραπέμπει στην έλλειψη ανησυχίας (η λέξη security / securité προέρχεται από το λατινικό securus: sine cura, δηλαδή « χωρίς έγνοια »), απεναντίας δεν μπορεί παρά να μας ανησυχήσει ακόμη περισσότερο για τους κινδύνους που επιφέρει στη δημοκρατία, αφού σε αυτό η πολιτική ζωή έχει καταστεί αδύνατη, καθώς δημοκρατία και πολιτική ζωή είναι –τουλάχιστον στη δική μας παράδοση– συνώνυμες.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr