iporta.gr

Να στοχαστούμε ως Χώρα, του Ηλία Καραβόλια 

Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι Οικονομολόγος  με ειδίκευση Γενικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής. Κατέχει Master of Arts από το European Institute of Philosophical  Anthropology

 

« Μισώ αυτή τη χώρα…..Μου έφαγε τα σπλάχνα ….Μας τα πήρε όλα αυτή….Αυτή η χώρα είναι το χτικιό μας, θα μας πεθάνει, θα μάς ξεκάνει…Μας πίνει το αίμα, μας το πίνει….Τι θα χει μείνει όμως απ αυτήν χωρίς εμάς…Το χώμα της έχει πάρει το σχήμα μου…Το σώμα μου έχει πια τις διαστάσεις της…Έχω μέσα μου την μοίρα της…Πεθαίνω σαν χώρα…» 

( Δημήτρης Δημητριάδης, Πεθαίνω σαν χώρα, 1978)

Αποσπάσματα από ένα μετέωρο κείμενο, μακροϊστορικό, με λυρική και πολιτισμική δυναμική, με πολιτικά σημαίνοντα και ψυχαναλυτικά σημαινόμενα. Ο Δημητριάδης έβλεπε από τότε τον «θάνατο» της χώρας, τον μαρασμό των μικροδομών της κοινωνίας και των μακροδομών του κράτους. Έγραφε με πένθος και μελαγχολία, ως νεοεισερχόμενος με γύμνια στην εσπερία της Ευρώπης, στη Δύση, στον «πολιτισμό των Άλλων».

Αλληγορική γραφή του ιστορικό-κοινωνικού γίγνεσθαι μιας αδηφάγας πατρίδας. Την μισεί ο συγγραφέας, τον πνίγει, τον σκοτώνει, τον ακρωτηριάζει. Μια χώρα που ως κοινωνικό σώμα αρρωσταίνει και πεθαίνει μαζί με τον καθένα, με το νου και το σώμα του.

Η πατρίδα που σε καλεί με την απίθανη φύση της, σε συγκινεί, σε ωθεί να δημιουργήσεις, είναι η πατρίδα που την ίδια ώρα απωθείς για τους φόβους που σου προκαλεί, την βία που σου ασκεί με την πολυνομία και την καφκική υπερδομή της. Μια βία που :

«δεν προέρχεται από μια εσωτερική ανάγκη. Είναι απόκτημα της εκπαίδευσης και της κοινωνικής πρακτικής» (Françoise Héritier).

Ένα θέατρο κωμικό, δραματικό, αλλά πάντα του παραλόγου.

«Η Ελλάδα! Τι ωραίο σκηνικό, πράγματι! Αλλά πόσο κακή παράσταση. Θεέ μου!» είπε κάποτε ο Τσαρούχης.

Την αγαπάς και την σιχαίνεσαι μαζί, την νιώθεις μέσα σου και την διάολο-στέλνεις ταυτόχρονα. Αναστενάζεις από περηφάνια για κάθε χθες της ιστορίας της και λουφάζεις από τρόμο για κάθε αύριο του μέλλοντος της.

Κάθε λαός στην οικουμένη θα έπρεπε να μετρά την ευημερία και την ευτυχία του μόνο αν λειτουργεί η Πόλις. Αν η πλατωνική Πολιτεία βρίσκει τις συνθήκες και το εύφορο έδαφος για ορθολογικές ερμηνείες και χρήσιμη νοηματοδότηση. Αν η ιδέα περί του «εθνικού» εισέρχεται ως εκλογικευμένη «μορφή» στον ατομικό ιδεόκοσμο.

Αυτός ο τόπος είναι ένα διχασμένο συλλογικό υποκείμενο, είναι μια κοινωνία με διπολική διαταραχή. Μας λείπει η σωφροσύνη ενώ ξεχειλίζει ο ενθουσιασμός. Διχοτομημένη κοινωνία για ιδέες, δόγματα, ψευδό-σύμβολα, φανέλες και ημιθεϊκά είδωλα ομαδικής παράκρουσης.

Θα αλλάξουμε όταν στοχαστούμε ως Χώρα. Όταν οι νέοι γίνουν πρώτα πολίτες με κλασική παιδεία και μετά επιστήμονες με ειδίκευση. Όταν δρασκελίσουμε την συγκυρία του παρόντος χωρίς την νοσταλγία και τις ονειρώξεις του παρελθόντος.

Να μάθουμε -πολιτικοί και ψηφοφόροι- ότι είμαστε περαστικοί από αυτά τα χώματα. Ότι κάνουμε,  θα το βρουν οι επόμενοι, σε αυτούς φορτώνονται κάθε λογής «καταστροφές και θρίαμβοι» ( χωρίς την όποια εξιδανίκευση τους).

Αν κάποιος ήθελε σήμερα να αντιστρέψει τον Δημητριάδη  και το «Πεθαίνω σαν χώρα», αν ήθελε να μεταβολίσει τα συναισθήματα του δυστοπικού παρόντος και της παθογένειας που εκπέμπεται, ίσως να έπρεπε να ξεκινήσει με θα λόγια του Βίκτωρος Ουγκό : «Ο κόσμος είναι η Ελλάδα που διαστέλλεται. Η Ελλάδα είναι ο κόσμος που συστέλλεται»