Τα κόκκινα αυγά στολίζουν το γιορτινό τραπέζι. Συμβολίζουν την αναγέννηση του κόσμου και της φύσης ενώ το κόκκινο χρώμα τους συμβολίζει κατά την παράδοση το αίμα και την θυσία του Χριστού. Μπορούμε όμως να τα καταναλώσουμε άφοβα;
Το αυγό αποτελεί συμπύκνωση βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων. Πρωτεΐνες, μέταλλα, αντιοξειδωτικά, καλά λιπαρά, βιταμίνες του συμπλέγματος Β όπως ριβοφλαβίνη, φυλλικό οξύ, βιταμίνη Β6 και βιταμίνη Β12 το καθιστούν τροφή υψηλής διατροφικής αξίας. Ένα αυγό έχει διατροφή αξία μιάμιση φορά το βάρος του σε κρέας ενώ οι πρωτεΐνες του είναι πιο πλήρεις από του γάλακτος, πιο θρεπτικές από του κρέατος ή του ψαριού και πιο εύκολα αφομοιώσιμες από τον οργανισμό. Ένα μεγάλο αυγό περιέχει περίπου 80 θερμίδες και παρέχει το 10% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας σε πρωτεΐνη, σίδηρο και μέταλλα. Μια και ο ρόλος του είναι να δίνει ζωή, περιέχει ουσίες πολύτιμες για τη δημιουργία και την ανάπτυξη. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες του αυγού καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που ενοχοποιούνται για σειρά ασθενειών συνδεδεμένων με καρδιακά νοσήματα αλλά και τον καρκίνο ενώ ο κρόκος του είναι πλούσιος σε βιταμίνη D.
Κι αν έχω υψηλή χοληστερόλη;
Η αλήθεια είναι ότι το αυγό είναι προϊόν υψηλής χοληστερόλης, περισσότερο από το κρέας ή τα τυριά. Επομένως αν υπάρχει τάση για υπερχοληστεριναιμία καλό είναι να αποφεύγουμε την συχνή κατανάλωση του. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να το αποκλείουμε εντελώς από τη διατροφή μας καθώς περιέχει λεκιθίνη, ουσία με ισχυρή αντιχοληστερολική δράση. Η διατροφική χοληστερόλη των αυγών είναι μικρότερη από το 1/4 της συνολικής χοληστερόλης που επιβαρύνει τον οργανισμό. Την υπόλοιπη χοληστερόλη την παράγει ο ίδιος ο οργανισμός. Τα επίπεδα της επηρεάζονται και από παράγοντες όπως το κάπνισμα, τα περιττά κιλά και η καθιστική ζωή.
Οι έρευνες έχουν καταλήξει ότι χαμηλή χοληστερόλη μας εξασφαλίζει τελικά μία ισορροπημένη διατροφή με μειωμένα κορεσμένα λίπη από τρόφιμα όπως το κόκκινο κρέας, τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, τα επεξεργασμένα κρέατα, τα τηγανητά, τα κάθε είδους κέικ και τα γλυκίσματα. Αν καταναλώσετε μόνο το ασπράδι, αποτελεί εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης χωρίς λίπος γι’ αυτόν το λόγο τα αυγά περιλαμβάνονται σε πολλές δίαιτες αδυνατίσματος. Ωστόσο, παρ’ όλη τη μεγάλη διατροφική αξία του το αυγό δεν πρέπει να θεωρείται πλήρης τροφή γιατί του λείπουν υδατάνθρακες, σάκχαρα, βιταμίνη C και φυτικές ίνες.
Δύο αυγά την εβδομάδα
Σημασία έχει το πώς παρασκευάζουμε το αυγό. Φροντίζουμε να είναι φρέσκο και μαγειρεμένο χωρίς επιπλέον λίπη. Δεν χρησιμοποιούμε πολύ λάδι ή βούτυρο και αποφεύγουμε τα τηγανητά αυγά: προτιμούμε τα αυγά ομελέτα, τα βραστά ή τα ποσέ.
Για όσους δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, ένα αυγό την ημέρα ωφελεί. Ωστόσο στη συνολική ποσότητα πρόσληψης πρέπει να λάβουμε υπόψη και τα αναρίθμητα έτοιμα παρασκευάσματα που περιέχουν το συστατικό του αυγού. Γι’ αυτό η κατανάλωση αυγών καλό είναι να μην ξεπερνά τα δύο την εβδομάδα.
Το ωμό ασπράδι δεν είναι από τις πιο εύπεπτες τροφές. Το μαγείρεμα διευκολύνει τη δράση των ενζύμων της πέψης, πήζοντας τις πρωτεΐνες του. Για τον κρόκο ισχύει ακριβώς το αντίθετο: εάν καταναλωθεί ωμός είναι εύπεπτος ενώ το πολύ μαγείρεμά του δυσκολεύει την χώνεψή του. Το αυγό είναι εξαιρετική διατροφή για παιδιά και βρέφη: γι’ αυτό και δίνουμε αυγό στα βρέφη μετά τον απογαλακτισμό τους, σαν διατροφικό συμπλήρωμα στο γάλα. Επιπρόσθετα, είναι μια από τις καλύτερες πηγές χολίνης, απαραίτητο συστατικό των λιπών που παίζει βασικό ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου. Το σώμα συνθέτει και από μόνο του χολίνη, αλλά η ποσότητα δεν επαρκεί και πρέπει να τη συμπληρώνουμε από τροφές. Τέλος, οι κρόκοι αυγών είναι πλούσια πηγή δύο σημαντικών αντιοξειδωτικών, της λουτεϊνης και της ζεαξανθίνης, οι οποίες βοηθούν στην υγεία των ματιών βοηθώντας στην πρόσληψη των εκφυλιστικών νοσημάτων (π.χ της ωχράς κηλίδας) και του καταρράκτη.
Να βάψω αυγά;
Οι βαφές σήμερα θεωρούνται ασφαλείς: τα βαμμένα αυγά μπορούν να καταναλωθούν ακόμη και από ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού όπως οι έγκυες και τα μικρά παιδιά, αρκεί να ακολουθούνται προσεκτικά οι οδηγίες χρήσης της βαφής.
Παλαιότερα που δεν υπήρχαν χημικά χρώματα, χρησιμοποιούσαν βαφές από την φύση κυρίως από τα φυτά. H φυσική βαφή μπορεί μην δημιουργεί τόσο έντονα χρώματα, ωστόσο, ακόμα κι αν περάσει το χρώμα της βαφής στο εσωτερικό του αυγού, δεν διατρέχετε κανένα κίνδυνο καταναλώνοντάς το.
Αν λοιπόν έχετε διάθεση πειραματισμού:
- Για κόκκινο χρώμα χρησιμοποιούμε παντζάρια
- Για πράσινο σπανάκι
- Για κίτρινο ξερά φλούδια κρεμμυδιών ή σαφράν
- Για πορτοκαλί, καρότο ή πάπρικα
- Για μωβ, κόκκινο λάχανο
- Για καφέ ή μπεζ, καφέ, στιγμιαίο καφέ και μαύρο τσάι
Προμηθευτείτε όσα αυγά επιθυμείτε και βράστε τα σε μια κατσαρόλα με νερό και ξύδι. Αφού τα βράσετε, κρατήστε όσα έχουν παραμείνει γερά και δεν έχουν ραγίσει και αφήστε πάνω σε μια πετσέτα να κρυώσουν καλά. Στη συνέχεια επιλέξετε το χρώμα βαφής.
Δρ Δέσποινα Κατσώχη
