* Ο Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας του Παν/μιου Αθηνών
Σαν τον Κυναίγερο,τον αδελφό του Αισχύλου
Ξέρετε
…
Μπήγει τα δόντια στο σκαρί ελπίζοντας
να ματαιώσει, λέει, την αναχώρηση
Να ματαιώσει πώς; ένας προς όλους;
Την αναχώρηση την είχε δεδομένη. Πάλευε
την καθυστέρηση μονάχα να κερδίσει
Αντ.Φωστιέρης, Έτσι κι εμείς
Η αβεβαιότητα, με την έννοια της αδυναμίας πρόβλεψης, θα μας ταλανίζει, ως Πολιτεία, ως κοινωνία και ως άτομα επί μακρόν, γι’αυτό η ενότητα [κοινής;] μοίρας είναι περισσότερο από κάθε φορά αναγκαία. Πρέπει συνεπώς ν’αποφύγουμε τη δημιουργία νέων φατριών ενδοδημοκρατικής παρα-λειτουργίας, διότι καμία κοινωνική αιτιότητα δεν επιβάλλει τη μετεξέλιξη της προσωρινής κοινωνικής αποστασιοποίησης σε διά-σπαση της κοινωνικής ισορροπίας. Η συναισθηματική εγγύτητα πρέπει να καθοδηγεί τις νέες συλλογικές συμπεριφορές και τις νέες κοινωνικές σχέσεις για να μην επικρατήσει η ατομοκρατία, η οποία θα διαμορφώσει νέους ηθικούς κώδικες που καμμία κοινωνιομετρική μέθοδος δεν μπορεί σήμερα να προβλέψει.
Η κουλτούρα του αναμενόμενου Κακού ή του Μετέωρου Φόβου δεν θα εξαφανιστεί δια του μαγικού εμβολίου γιατί πρόκειται για λανθάνουσες καταστάσεις,για υφέρποντα κρυπτοάγχη. Η μέθεξη θα έχει ως πλαίσιο αναφοράς το Θάνατο κι όχι τη Ζωή, με μόνη στρατηγική “πώς εγώ θα γλυτώσω”.
Δεν πρέπει ν’αντιδράσουμε σπασμωδικά ή ωφελιμιστικά λόγω πολιτιστικής υστέρησης, κοινωνικής αποδιοργάνωσης, ψυχολογικού αταβισμού, πολυμερούς κοινωνίας. Η Πανδημία θα γίνει πολλαπλασιαστής προκαταλήψεων και στερεοτύπων που θα οδηγήσουν σε νέες συγκρούσεις, με συμβολισμούς επιβίωσης αλλά μειωμένης ενσυναίσθησης. Το νέο Φετίχ θα είναι το Κόμμα Ισχύος που θα ταυτίζεται με τη Σωτηρία και με την προσωπολατρεία του Ανίκητου Ηγέτη.
Κι όμως ορισμένοι, αμήχανοι κι ανασφαλείς μπροστά στην Ιστορία, θέλουν να κρυφτούν και πάλι πίσω από τους παλαιούς πολιτικούς. Κι αυτοί να κρυφτούν πίσω από εμάς.
Από την άλλη η δαιμονοποιημένη Πανδημία ξαναβγάζει από το ντουλάπι τα φαντάσματα μιάς διχασμένης[κι αιματοβαμμένης] Ευρώπης κι ενός Πλανήτη πολλών ταχυτήτων φθοράς [κι όχι ανάπτυξης]. Η διεθνής κι ευρωπαϊκή αλληλεγγύη καθίσταται σχεδόν ανέφικτη λόγω αποδυνάμωσης των Κρατών/Εθνών.
Ο νέος- Μετά Κορονοϊό- κόσμος θα είναι επικίνδυνος και υπό συνεχή ανα-διαπραγμάτευση των αξιών αλλά δεν πρέπει να είναι αυταρχικός. Άρα πρέπει να δημιουργηθούν όροι Κινήματος Αισιοδοξίας και Αναζωογόνησης, στο οποίο να εγγραφούμε άπαντες ή τουλάχιστον όλοι όσοι πιστεύουμε ότι το μέλλον ανήκει στους ελεύθερους πολίτες και στις δημοκρατικές κοινωνίες, που θα μοιράζονται ισότιμα κινδύνους και αγαθά.
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του. Δημοσιεύεται και στα ΝΕΑ 10/4
The article expresses the views of the author
iPorta.gr