Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Διαβάστε τα άρθρα του Μάνου Στεφανίδη ΕΔΩ
Στο πλαίσιο των υποχρεώσεων μου ως μέλλοντος υπουργού Οικονομικού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων αλλά και ως τέως Μέγας Δούκας Ταμπουρίων και Δραπετσώνος επιθεώρησα σήμερα την Αγία Τριάδα Πειραιά, τον καθεδρικό ναό της γενέθλιας πόλης μου. Εκεί απόλαυσα τις εξαιρετικές τοιχογραφίες ενός ιστορικού προσώπου της ζωγραφικής μας, του Στέφανου Αλμαλιώτη (1910 – 1987), γνωστού αγιογράφου από την Πόλη που μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη και φωτογράφισα την κομψή υπογραφή και την μονογραφή του σε δύο φορητές εικόνες του ναού.
Ο Στέφανος Αλμαλιώτης υπήρξε μαθητής του Νικηφόρου Λύτρα στο Σχολείον των Τεχνών αλλά και πατέρας της ελληνικής γιγαντοαφίσας, δάσκαλος του Γιώργου Βακιρτζή κ.α. Αγιογράφησε την Αγία Τριάδα Πειραιά την δεκαετία του ’70 όταν δήμαρχος της χούντας ήταν ο Αριστείδης Σκυλίτσης και μητροπολίτης ο αείμνηστος Χρυσόστομος Β, κατά κόσμον Εμμανουήλ Ταβλαδωράκης. Την προτομή του έξω από το ναό φιλοτέχνησε ο Τήνιος Στρατής Φιλιππότης το 2009. Μετά τον θάνατο του Αλμαλιώτη την αγιογράφηση της Αγίας Τριάδας συνέχισε ο μαθητής του Ανάργυρος Λιάκος (όπως και το μαρμαρόγλυπτο τέμπλο).
Λίγα λόγια τώρα για το ναό: Η πρώτη Αγία Τριάδα ολοκληρώθηκε ταχύτατα, μόλις το 1844, δείγμα της ραγδαίας ανάπτυξη του Πειραιά μετά την Επανάσταση, ανακαινίστηκε δύο φορές έκτοτε έως τον βομβαρδισμό της από τους Άγγλους το 1944. Επί Δημάρχου Πέτρου Ομηρίδου – Σκυλίτση. Ο αρχικός ναός έφερε ένα κεντρικό κωδωνοστάσιο ενώ κατά την ανακατασκευή των αρχών του 20ου αιώνα χτίστηκαν δύο συμμετρικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις φωτογραφίες, λίγο μετά τον βομβαρδισμό, στις οποίες διακρίνεται το Ρολόι του Πειραιά άθικτο, από την Αγία Τριάδα μόνο η πρόσοψη της στέκεται όρθια με τα δύο καμπαναριά. Η φήμη θέλει να εμπλέκεται στον σχεδιασμό του δεύτερου ναού ο πολύς Ερνέστος Τσίλλερ. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και με το Δημοτικό Θέατρο, η ίδια φήμη αλλά και το διπλανό, νεοκλασικό κτίριο του Οίκου Ναύτου το γνωστό ΝΑΤ. Όμως δεν είναι αλήθεια. Απλώς τα κτίσματα αυτά τα σχεδιάζουν και τα χτίζουν αρχιτέκτονες που βρίσκονται κάτω από την έντονη επιρροή του μεγάλου Γερμανού. Την Τρίτη και τελευταία εκδοχή της Αγίας Τριάδας υπογράφει ο πολύ γνωστός ναοδόμος Γεώργιος Νομικός.
ΥΓ. Εκτός του τεράστιου τρούλλου του ναού δεσπόζει στο κτίριο, προσέξτε την παλιά αφίσα για μία ταινία του 1951, με υπογραφή του Γιώργου Τζαβέλλα και πρωταγωνίστρια την Έλλη Λαμπέτη. Διακρίνεται κάτω χαμηλά η υπογραφή του Αλμαλιώτη. Ματωμένα Χριστούγεννα! Κατοχή…
Επίσης χτες, όλως από σύμπτωση, συναντήθηκαν στα προεγκαίνια της γκαλερί Θάλεια, στο Καλαμάκι, ο Ηλίας Φαεινός, γιός του ζωγράφου Βαγγέλη Φαεινού, γαμπρού του Τσόκλη και στενού συνεργάτη του Γιώργου Βακιρτζή, ο γιός του ζωγράφου και ηθοποιού Μιχάλη Νικολινάκου, ο οποίος από φοιτητής στη Σχολή Καλών Τεχνών φιλοτεχνούσε αφίσες και ο Παντελής Ψαρράς, επίσης βοηθός του Βακιρτζή. Όλη η ιστορία της ελληνικής γιγαντοαφίσας σε μια παρέα.
