iporta.gr

Η επανάσταση του συγκεκριμένου, του Ηλία Καραβόλια

Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι Οικονομολόγος  με ειδίκευση Γενικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής. Κατέχει Master of Arts από το European Institute of Philosophical  Anthropology

GREEK RESTAURANT-THE BEST IN THE CITY- NEW YORK 253-17 NORTHERN BLVD

Επισκεφθείτε τη νέα ιστοσελίδα μας visit our new web site

Εισοδήματα λείπουν από τον περισσότερο κόσμο όχι οράματα και ιδεολογικοπολιτικά ζητούμενα. Πουθενά στα ΜΜΕ αλλά και στα συνέδρια/προσυνέδρια των κομμάτων δεν συζητείται αυτή η αλήθεια. Είτε εξαφανίσουμε τα ανύπαρκτα λεφτόδεντρα είτε κουρέψουμε τα κλεφτόδεντρα, η χώρα δεν έχει βιώσιμο προσανατολισμό. Χωρίς πρόσβαση των πολλών στα λεφτά των ευρωπαϊκών ενισχύσεων, η αυτόματη και απροσδιόριστη χρονικά διάχυση ωφέλειας στους πολλούς, από επενδύσεις και ανάπτυξη, είναι αστείο θεωρητικό κατασκεύασμα που το αντιλαμβάνονται και οι πρωτοετείς φοιτητές των οικονομικών σχολών.

Τι εννοώ: το ορθολογικό πρωτείο της πολιτικής δεν σημαίνει ότι πρέπει σε έκτακτες καταστάσεις, όπως η τωρινή, να εκτοπίζει προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής. Η θεσμολαγνεία (για καταστατικά, ιδεολογικούς προσανατολισμούς και εσωκομματικές τάσεις) δεν εξοφλεί τους απλήρωτους λογαριασμούς ούτε συντηρεί γραφεία και μαγαζιά στην χώρα (σημ: αυτή η αιώνια ομφαλοσκόπηση δεν είναι μόνο κομματική, είναι και στο σύνολο της πολιτικής,  αφού βολεύει τις κυρίαρχες κάθε φορά ομάδες εξουσίας. Άλλωστε κάθε μεγάλο κόμμα στην μεταπολιτευτική  Ελλάδα έχει την συστατική εξουσιαστική δομή της ίδιας της χώρας: ”φιλελεύθερη ολιγαρχία”)

Δεν είναι όμως τα κόμματα το ζητούμενο και η μαζική ή μη συσσώρευση πολιτών/πολιτευτών σε αυτά. Το μεγαλύτερο ζητούμενο της παρούσας κατάστασης είναι η στοχευμένη αναχαίτιση της κατατονικής πορείας της οικονομίας. Χωρίς φθηνή δημοπρασία και υποσχεσιολογία για τον μισθό και τα τιμολόγια ρεύματος ή τις τιμές καυσίμων και τροφίμων. Ναι, να παταχθεί η αισχροκέρδεια και η ανάλγητη κερδοφορία του εγχώριου ελληνικού ολιγαρχικού μπλοκ. Εδώ όμως απαιτείται ταυτόχρονα ολιστική προσέγγιση, δηλαδή υιοθέτηση πολιτικών μόνιμης αναχαίτισης του στασιμοπληθωρισμού (όσο εισαγόμενος και αν είναι) αλλά και μια ριζοσπαστική επανάσταση του συγκεκριμένου.

Το μείζον αυτή την στιγμή δεν είναι η στοχοπροσήλωση σε μακροπρόθεσμους οραματισμούς είτε σοσιαλιστικής είτε φιλελεύθερης προέλευσης. Το μείζον είναι πως η νοικοκυρά, ο ελεύθερος επαγγελματίας, ο εργαζόμενος, ο άνεργος νέος, θα προστατευτούν βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα μέσα σε ένα ασφαλές πλαίσιο δημοσιονομικής αντοχής (ώστε να μην εκτροχιαστεί η ρυθμισμένη εξυπηρέτηση τους βάρους που λέγεται δημόσιο χρέος).

Είναι περιττή υπόδειξη για τους ”στρατηγικούς εγκεφάλους” της πολιτικής, κυβερνητικούς και μη, να μελετήσουν σύγχρονη μετακεΰνσιανή θεωρία. Να προσπαθήσουν να την συνδέσουν με πρακτικές παρεμβάσεις στην αγορά (και κυρίως στους δρώντες). Δεν θέλω να απαριθμήσω προτάσεις. Είναι αστείο να μην ξέρουν ήδη, όσοι κυβερνούν ή όσοι θέλουν να κυβερνήσουν, τις απαιτήσεις των καιρών. Ας ρίξουν μια ματιά πως οι δημόσιες επενδύσεις πχ. στις ΗΠΑ στοχεύουν στην υποστήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, πως διαμορφώνουν συνθήκες αντοχής μικρών και μεσαίων εισοδηματικά πολιτών. Αν δε μονίμως αναφερόμαστε στον ασφυκτικό δημοσιονομικό κορσέ των Βρυξελλών, ας δούμε τουλάχιστον που στοχεύουν τα εμπροσθοβαρή μέτρα σε Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία.

Οι αυτοματισμοί της ανάπτυξης που κρύβονται πίσω από την ξύλινη ορθόδοξη μακροοικονομική γλώσσα, πίσω από μια κενή ρητορική, είναι κουραστική επανάληψη (για να μην πω παραπλανητική ενημέρωση) για τις μάζες, ειδικά όταν διαβάζει κανείς τις συστημικές στήλες εφημερίδων και αναρτήσεων στο διαδίκτυο. Γεμίσαμε ορθολογιστές( με γεμάτες τσέπες και περιουσία φυσικά) που επιμένουν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική παρά μόνο αυτή της εμπιστοσύνης στην αναπτυξιακή τροχιά που θα γεννήσουν οι (απροσδιόριστες χρονικά και αποδοτικά) μεγάλες  επενδύσεις.

Καμία αναφορά σε συγκεκριμένες ενέργειες, σε ειδικές παρεμβάσεις, σε προφανείς και αναγκαίες πολιτικές. Τίποτα δεν θα αναχαιτίσει την κάθετη πτώση τζίρων και εισοδήματος χωρίς πρόσβαση για τους μικρομεσαίους στις πιστωτικές γραμμές της κρατικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, χωρίς ξεκάθαρη κρατική εντολή στο συστημικό μπλοκ των εμπορικών τραπεζών να χρηματοδοτούν υγιείς αλλά και μάχιμες επιχειρήσεις, χωρίς να ρίξει λεφτά το ίδιο το κράτος πρώτα στην καινοτομία και την πατέντα (βλ. ενδεικτικά Mazzucato, ”Η οικονομία της αποστολής” αλλά και ”Το επιχειρηματικό κράτος”).

Είναι βαρετό και προκαλεί δυσθυμία να διαβάζεις το πως αναλύουν κυβερνητικοί και κομματικοί τεχνοκράτες τα δις των ευρωπαϊκών ταμείων, τις προϋποθέσεις για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση ή τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Αοριστολογία και μάλιστα σκόπιμη. Δεν χρειάζεται η κοινωνία να ακούει για δις και εκατομμύρια που κοστίζουν αθροιστικά οι παρεμβάσεις ή που μας στέλνει η Κομισιόν (τα δις που θα έλθουν και τα δις των επιδομάτων είναι ανόμοια μεγέθη ως προς την αποτελεσματικότητα τους. Εδώ λείπουν κάποιες χιλιάδες ευρώ απο κάθε νοικοκυριό και κάθε μικρομεσαία επιχείρηση. Υπάρχουν κάποιες χιλιάδες ευρώ από πολυετή απλήρωτα χρέη και δάνεια σε κάθε σπιτικό και κάθε μαγαζί.

Αποφεύγουν συστηματικά σχεδόν οι περισσότεροι να ορίσουν το αναγκαίο συγκεκριμένο καναλιζάρισμα των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Το να λέμε δε απλά το αυτονόητο, ότι αυτούς τους πόρους θα τους καρπωθούν 5-10 όμιλοι, δεν αρκεί. Είναι απλά επαναστατική γυμναστική του πληκτρολογίου.

Πρέπει να ανοίξουν άμεσα στην αγορά οι γραμμές πρόσβασης σε ρευστότητα δίκαια και για πολλούς, αρκεί να  επιχειρούν νηφάλια και μετρημένα. Καλό το mydata, καλό το gov.gr αλλά ο μέσος πολίτης που θέλει να φτιάξει την ζωή του χρειάζεται να ενημερωθεί απο το ψηφιακό κράτος για το πώς να επενδύσει ένα μέρος από το μικρό ή μεγάλο κομπόδεμά του (τελείωσε η εποχή που ίσχυε ότι κάθε ακίνητο είναι και επένδυση). Πώς να επιλέξει κλάδο παραγωγής και κυρίως πώς να ρυθμίσει γρήγορα ή έστω να αναχρηματοδοτήσει τον δανεισμό του, όχι με άκαρπες συνεννοήσεις με τις θυγατρικές των τραπεζών.

Η ελληνική αγορά πρέπει να φτιάξει το δικό της οδικό χάρτη παραγωγής. Αλλά αυτό δεν γίνεται να το αφήσουμε στο αόρατο χέρι της. Πρέπει να δρομολογήσει το ίδιο το επιτελικό κράτος κάποια εναλλακτικά για τους πολλούς, έστω σε γενικό πλαίσιο, βιώσιμα επιχειρηματικά πλάνα (σημ: δεν γίνεται να επιδοτηθούν οι πάντες, μικροί/μεγάλοι για φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες στην ελληνική γη).

Χέρσο και ακαλλιέργητο ”έδαφος” υπάρχει και μέσα στις πόλεις : αν πιάσει κάποιος καλό πόστο και πουλάει καινοτόμο/σπάνιο προϊόν. Αν παρέχει υπηρεσία ψηφιακή στην διαδικτυακή επικράτεια που θα συμφέρει στους καταναλωτές (value for money). Και φυσικά όχι μόνο στον τουριστικό ή τον οικιστικό κλάδο. Η οικονομία μας πρέπει να μετασχηματιστεί σταδιακά σε πολυκλαδική. Οι διεθνείς συνθήκες  μετασχηματισμού του καπιταλισμού, εν μέσω πολεμικής οικονομίας, δείχνουν ότι χρειαζόμαστε σταδιακή μετάβαση παραγωγής και μελλοντικών εσόδων απο εναλλακτικούς τομείς( απο μικρές βιοκαλλιέργειες μέχρι μεσαίες και μεγάλες βιομηχανικές μονάδες)

ΥΓ . Ανάπτυξη και άνοδος του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος δεν είναι η υπερσυσσώρευση κερδών και υπεραξιών σε μητροπολιτικά κέντρα (πχ. Ελληνικό) ή σε κοσμοπολιτικά νησιά-εστίες ξένου και εγχώριου  μεγάλου κεφαλαίου (Μύκονος). Δεν άκουσα κάτι γι’ αυτό το φαινόμενο στα συνέδρια και στις μαζώξεις πολιτικών. Μόνο περιβαλλοντικές ανησυχίες, με κούφιες μελλοντολογίες, με ρητορική για την κλιματική αλλαγή και για πράσινη οικονομία, για τα περίφημα ESG κριτήρια που δήθεν θα συμβάλλουν σε έναν συμμετοχικό κοινωνικό καπιταλισμό. Ότι προωθεί δηλαδή ως (μασκαρεμένη) δίκαιη ανάπτυξη το διεθνές χρηματοπιστωτικό και βιομηχανικό κατεστημένο…