iporta.gr

Ασυνεννόητοι κι αμετανόητοι;, του Γιάννη Πανούση

* Ο Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας του Παν/μιου Αθηνών

Έξω ηχούν τα τύμπανα
Καπνίζουν τα κανόνια
και μέσα του θώκου οι έριδες
διχασμούς επωάζουν

Θ.Βλασσόπουλος, Διχασμοί

Πρέπει να συνεννοηθούμε και με τους μεν και με τους δε. Στο Κράτος Δικαίου το Κράτος υπόκειται/υποτάσσεται στο Δίκαιο, το οποίο με τη σειρά του έχει και παιδαγωγική λειτουργία καθώς πείθει τους πολίτες για την ανάγκη τήρησης κοινωνικών κανόνων ειρηνικής συμβίωσης. Το λεγόμενο Αντι-δίκαιο των διαφόρων συλλογικοτήτων, δηλαδή η εφαρμογή ενός ανομιμοποίητου νόμου της παρέας ή της φράξιας , υιοθετεί ένα ξεπερασμένο από την Ιστορία ψευτοδίλημμα: είσαι με τη Δύναμη[force] του Κράτους που επιβάλλει, ακόμα και δια της καταστολής, την Τάξη ή με τη Βία [violence] των αντιστασιακών[;], που ανατρέπουν, ακόμα και δια της τρομοκρατίας, την Τάξη των άλλων [συνήθως υπέρ μίας ασαφούς Νέας Τάξης]; Και οι δύο πλευρές δεν ανοίγουν τελείως τα χαρτιά τους γιατί τότε θα φανεί ότι και οι μεν και οι δε αυτο-δικαιολογούν τη βία που ασκούν στο όνομα της αναγκαιότητας κατάκτησης της εξουσίας για το συμφέρον του λαού[!], ανεξαρτήτως της ιστορικής διαπίστωσης ότι αυτό το παιχνίδι κυριαρχίας πάντοτε ο λαός το “πληρώνει”.

Η βία των αρχομένων είναι στη χώρα μας [λόγω των εμπειριών του σκοτεινού παρελθόντος] εξαρχής επιδοκιμαστέα, ενώ η βία των αρχόντων εξαρχής καταδικαστέα. Επειδή όμως οι σκοποί και τα μέσα γίνονται ένα ιδεολογικό κουβάρι αντινομιών δίχως άκρες, χάνεται το όποιο συναίσθημα συλλογικής κοινωνικής ταυτότητας και θολώνει η ηθική πτυχή των εκατέρωθεν επιχειρημάτων.

Κανένα “επανορθωτικό δίκαιο”  δεν μπορεί να κατευνάσει την καχυποψία και καμμία αντικοινωνική ενέργεια δεν μπορεί να αναχθεί σε “απελευθερωτική”. Όταν οι μεν “οπλίζουν” την κρατική μηχανή κατά των αντιφρονούντων και οι δε σηκώνουν “επαναστατική παντιέρα” σε ό,τι δεν συμφωνούν τότε καθίστανται αμφότεροι εχθροί της Δημοκρατίας. Χωρίς όμως ελάχιστη κοινωνική ρύθμιση και [μέγιστη] κοινωνική συναίνεση, χωρίς ισορροπία αναγκαιότητας και ελευθεριών, πώς νομίζουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε κοινή πορεία, και κοινή μοίρα, όλων; Χωρίς στοιχειώδη κοινωνική έγκριση των πράξεων και παραλείψεων, πώς μετράνε μερικοί την υποστήριξη του λαού για τα όσα λένε και πράττουν; Στις Δημοκρατίες υπάρχει άλλη διαδικασία έγκρισης ή και συναίνεσης εκτός από τις εκλογές; Ή μήπως ορισμένοι πιστεύουν ότι η διαφωνία τους σε οποιοδήποτε νομοθέτημα ή μέτρο νομιμοποιεί την ανυπακοή ή και τη βίαιη κατάλυση; Από τη άλλη η δημοκρατικά νομιμοποιημένη Κυβέρνηση οφείλει να κατανοήσει ότι στο όνομα της πλειοψηφίας δεν έχει το δικαίωμα να παραβλέπει τις [πολλές φορές σιωπηλές] ευαισθησίες μιας κοινωνίας και τις αντίθετες φωνές της κοινωνικής μειοψηφίας. Ακόμα και η “κανονικοποίηση” απαιτεί αποφυγή συγκρούσεων κι όχι επιβολή απόψεων μέσω αριθμητικής κυριαρχίας ή βίαιης επιβολής συμμόρφωσης και υπέρμετρου κοινωνικού ελέγχου.

Προσοχή όμως. Η Δημοκρατία μας είναι μεν αδύναμη αλλά έχει αποδείξει ότι πάντοτε βρίσκει τρόπο να τιμωρεί όσους την πολεμάνε.

ΥΓ.: Η αυτο-διαχείριση χώρων [σε συνεννόηση με τους νόμιμους ιδιοκτήτες] για την κάλυψη κοινωνικών αναγκών από πρωτοβουλίες με όνομα [κι όχι από κουκουλοφόρους] μπορεί ν’αποτελέσει θετική δράση. Σε τί σχέση βρίσκεται αυτή η πρόταση με στέκια παρανομιών, εκμετάλλευσης αδύναμων ανθρώπων ή με γιάφκες νεοτρομοκρατίας; Τόσο δύσκολο είναι για ορισμένους διανοούμενους της Αριστεράς να δουν τη διαφορά; Ή μήπως φοβούνται τόσο που λένε ό,τι νά’ναι;

ΥΓ2.: “Βάλε το άκαυστο γιλέκο. Ο καιρός πύρινες ριπές δοκιμάζει” [Θ.Βλασσόπουλος, Πρόβες πολέμου]

 Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr