Αλήτες. Το βάρος των λέξεων και των πράξεων, του Κωστή Α. Μακρή

Κωστής Α. Μακρής

Αλήτες.

Το βάρος των λέξεων και των πράξεων.

Μου άρεσαν πάρα πολύ τα βιβλία με ζώα από όλον τον κόσμο.

Ξεφύλλιζα, ως παιδί αλλά και τώρα, εγκυκλοπαίδειες για να βλέπω εικόνες με ζώα, πουλιά, ψάρια και θηλαστικά τής θάλασσας. Από τα παιδικά μου αναγνώσματα μου έχουν μείνει αρκετές λέξεις. Σαν ονόματα σπουδαίων αρχόντων και αρχοντισσών μου φαίνονταν.

Μία είναι η «Αστραπιαία η Μέλαινα», όνομα νυχτόβιου αρπακτικού, κάτι σαν μεγάλη κουκουβάγια ή μπούφος. Άλλο είναι ο «Κατώβλεψ ο Γκνού», είδος αντιλόπης με μεγάλο κεφάλι. Υπήρχε βέβαια και ο θαυμαστός «Ορνιθόρυγχος», τα στρουθοκαμηλοειδή «Εμού» (όχι του ιδίου) και άλλες λέξεις που αργότερα ξετύλιξαν στην σκέψη μου τις εσωτερικές τους σημασίες, αόρατες στην πρώτη μου ανάγνωσή τους.

Μου άρεσαν και μου αρέσουν οι μικρές ταινίες τεκμηρίωσης (ντοκιμαντέρ) με ζώα. Υπάρχουν κάποιες ταινίες στις οποίες η βία με την οποία κάποια αρπακτικά διεκδικούν την επιβίωσή τους, σε βάρος τής ζωής άλλων ζώων, με έκανε να σκέφτομαι και να προβληματίζομαι για την δική μου κατάταξη στην διατροφική αλυσίδα.

Μια από τις λέξεις που απόκτησε αρχικά φορτίο δυσώνυμο και αργότερα κατάλαβα ότι η κύρια αρχαία σημασία της ήταν ο «περιπλανώμενος» (άνθρωπος, επαίτης ή και εξόριστος), είναι η λέξη «αλήτης».

Μια λέξη που πιο πολύ ταίριαζε με πρόσωπα βγαλμένα από τον κοινωνικό περίγυρο του Φέιγκιν (του εκπαιδευτή πορτοφολάδων στον «Όλιβερ Τουίστ», του Κάρολου Ντίκενς) και λιγότερο σε κάποιον περιπλανώμενο ομηρικό επαίτη ή κάποιο ουράνιο σώμα στην ζώνη των αστεροειδών τού ηλιακού μας συστήματος. Μια λέξη φορτωμένη με εγκλήματα μικρά αλλά και πιο μεγάλα.

Και έτσι, σήμερα, όταν ακούω τις λέξεις «αλήτες», «αληταριό», «αλητεία», δεν πάει αμέσως το μυαλό μου σε κάτι τύπους χωρίς ηθικό έρμα, ικανούς να πλακώσουν στο ξύλο έναν ελεγκτή τού Μετρό με πολύ μικρή ―έως ανύπαρκτη― αφορμή και με ακόμα μικρότερη (ή πολύ μεγαλύτερη, ανάλογα με το πώς το βλέπει κανείς…) αίσθηση του «ανήκειν», της κοινωνικής θέσης τους δηλαδή, αλλά το μυαλό μου πάει σε κάτι που περιπλανιέται χωρίς σκοπό, εφόδια και ειρμό σκέψης (σκέφτονται άραγε οι αστεροειδείς; Και αν ναι, τι;) σε έναν κόσμο που δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε να τους αγαπήσει κι εκείνοι, ανεκπαίδευτοι στην στοργή και στην αγάπη ―ό,τι κι αν σημαίνει αυτό― μόνο με μπουνιές και κλοτσιές ξέρουν να ανταποδίδουν την αδιαφορία και να σπρώχνουν στα έσχατα όριά του τον χρόνο που αμείλικτα τους σπρώχνει στην «αλητεία», δηλαδή στην πέραν νοήματος και στόχου κακόφημη και κακουργηματική περιπλάνηση σε μια κοινωνία μη προδιαγεγραμμένων ή διδαγμένων τροχιών.

Και πάλι σκέφτομαι, πώς να κρίνεις με επιείκεια ή να ψάξεις για ελαφρυντικά σε έναν τόσο βίαιο «αλήτη»; Και το θύμα του; Να μην δικαιωθεί;

Δεν μιλάμε για λιοντάρια και γκνού. Μιλάμε για ανθρώπους.

Θα άφηνα έναν αστεροειδή ή μεγάλο μετεωρίτη ―επειδή δεν ξέρει τι κάνει― να πέσει πάνω στην Γη; Αν μπορούσα, δεν θα τον διέλυα πριν απειλήσει το είδος μου;

Αλήτης. Περιπλανώμενος. Επαίτης. Κακούργος… 

Έχουν βάρος οι λέξεις, οι φράσεις, τα λόγια.

Αλλά ακόμα μεγαλύτερο βάρος έχουν οι πράξεις. Νομίζω…

15 Ιανουαρίου 2021

Εικόνα: Γκνου και λιοντάρι, από το διαδίκτυο.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.   

  The article expresses the views of the author  

   iPorta.gr