Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.Διαβάστε τα άρθρα του Μάνου Στεφανίδη ΕΔΩ
Στον Άρη Σφακιανάκη
Να μία πρωτοβουλία αληθινά ριζοσπαστική που προώθησε η παρούσα, “συντηρητική” κυβέρνηση. Που την ψαλίδισε η αντιπολίτευση και οι φεμινίστριες. Και πού δικαιώνει χιλιάδες γονέων, χιλιάδες πατεράδων που ζουν κυριολεκτικά υπό την δαμόκλειο Σπάθη της μητρικής υπερεξουσίας. Της μητρικής, νόμιμης αυθαιρεσίας. Χιλιάδες μικρά και μεγάλα δράματα έχουν επισυμβεί κατά τις διαρρεύσασες δεκαετίες, τα οποία επέτρεπε ο υφιστάμενος νόμος. Σύμφωνα με τον οποίο ο πατέρας έπρεπε να δει το παιδί του ελάχιστες φορές το μήνα με προγράμματα επισκεπτηρίου φυλακής, λ.χ 6 με 8 το απόγευμα, κάθε δεύτερη Κυριακή κλπ. Και με συνθήκες άκρως ταπεινωτικές για την πατρική εικόνα.
Με τον πατέρα δηλαδή να περιμένει έξω από το σπίτι της μητέρας – εκτός εστίας – σαν αποσυνάγωγος και το παιδί άλλοτε να κατεβαίνει έγκαιρα, άλλοτε να αργεί επιδεικτικά. Και με τη μητέρα, ηθελημένα ή αθέλητα, να παίζει το ρόλο είτε του δυνάστη είτε του δεσμοφύλακα. Χιλιάδες δράματα που μετέφεραν στη σχέση του παιδιού με τον πατέρα τις συγκρούσεις που υπέβοσκαν στο ζευγάρι. Με το παιδί είτε λάφυρο είτε τιμωρία για έναν από τους δύο.
Προς Θεού δεν αμφισβητώ τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχει η μητέρα στην διαμόρφωση της προσωπικότητάς του παιδιού αλλά και στην δημιουργία της ασφάλειας ως προς την έννοια της εστίας, της βάσης. Ούτε αγνοώ πως υπάρχουν πατέρες οι οποίοι είναι συχνά αμελείς ως προς τα καθήκοντά τους. Όμως κάτι τέτοιο μπορεί να ισχύσει και για κάποιες μητέρες και εν πάση περιπτώσει επουδενί αποτελεί τον κανόνα.
Έχω ζήσει προσωπικά τέτοιες συνθήκες ταπείνωσης και ατελείωτης αναμονής, έχω υποστεί το βαρύ αίσθημα της αποξένωσης και της απόστασης από το παιδί μου που λατρεύω και είναι φυσικό αυτή η νέα διάταξη να με χαροποιεί. Κάτι περισσότερο, να με ανακουφίζει.
Κυρίως για τους νεότερους πατεράδες που θα συνειδητοποιήσουν ουσιαστικότερα το ρόλο τους χωρίς να υποχρεώνονται σε ταπεινώσεις και υποβιβασμούς. Και για τα παιδιά θα είναι ευλογία. Όχι, ο πατέρας δεν παίζει διακοσμητικό ρόλο στην ανατροφή και την ψυχική υγεία του παιδιού. Όχι, ο πατέρας δεν έχει μία απλά συμπληρωματική παρουσία η οποία μπορεί να ορίζεται μέσα από ένα αξιοθρήνητο πρόγραμμα επισκέψεων. Ένας χωρισμός, ένα διαζύγιο επ’ ουδενί πρέπει να θεσμοθετεί πρωταγωνιστικό και δευτεραγωνιστικό ρόλο ανάμεσα στους δύο γονείς. Η γονεϊκή αγάπη δεν είναι πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ή μπάσκετ. Ούτε η επιμέλεια, δικαίωμα αποκλειστικά του ενός.
Συντάσσοντας πριν από μερικούς μήνες ένα ιδιωτικό συμφωνητικό διατροφής με την πρώην σύντροφό μου για την κόρη μας η οποία είναι ήδη 14 ετών, απαίτησα να ερωτάται και το παιδί
– ιδιαίτερα όταν είναι σε τέτοια, ώριμη ηλικία ή διανύει την εφηβεία – για το πρόγραμμα που αποφασίζουν οι γονείς του, δηλαδή συνήθως δικηγόροι τους, ερήμην του!
Αδιανόητο! Το παιδί δεν ερωτάται ποτέ – εκτός και αν η υπόθεση φτάσει στον φυσικό δικαστή – αν θέλει ή αν δεν θέλει να δει τον πατέρα του περισσότερες φορές από αυτές που το επίσημο επισκεπτήριο φυλακής επιτρέπει. Αυτή λοιπόν η εξέλιξη τιμά την κυβέρνηση Μητσοτάκη και κατά τη γνώμη μου αποτελεί πολύ πιο προοδευτική κίνηση από τις αχρείαστες διαδηλώσεις υπέρ ενός εκβιαστικού αιτήματος κάποιου κατά συρροήν δολοφόνου ο οποίος απαιτεί χαριστική μεταχείριση. Ή, τις άλλες σκιαμαχίες που αφορούν στο αν μπορούν ή δεν μπορούν 20 τραμπούκοι να καταλαμβάνουν την πρυτανεία ενός πανεπιστημίου για κάποιες εβδομάδες και στο πλαίσιο του “δικαίου” αγώνα τους, αν επιτρέπεται να προπηλακίζουν και να κατεξευτελίζουν τον πρύτανη.
Στην Ελλάδα οφείλουμε εσπευσμένα να ξανασυζητήσουμε τις έννοιες του προοδευτισμού, της συντήρησης, της ελευθερίας, των δικαιωμάτων αλλά και των υποχρεώσεων, του διαλόγου και των κανόνων του. Αλλά πάνω από όλα του σεβασμού προς την αντίθετη άποψη. Του σεβασμού προς το διαφορετικό και προς εκείνο που μάς υπερβαίνει.
ΥΓ. Και επειδή όλα συσχετίζονται και όλα είναι πολιτική, οφείλω εδώ να δηλώσω πως θυμάμαι τον διάλογο Μητσοτάκη – Τσίπρα πριν ένα χρόνο στη βουλή με θέμα την αστυνομική βία. Αμφότεροι οι δύο πολιτικοί στάθηκαν τότε σ’ ένα υψηλό ομολογουμένως επίπεδο και, πάρα τις σκοπιμότητες, είπαν σημαντικές αλήθειες. Επειδή δεν υπάρχει κυβέρνηση που να μην φέρει ευθύνη για την κατάσταση της Ελληνικής Αστυνομίας. Ιδιαίτερα η πρόταση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης να εκλέγεται ο εκάστοτε αρχηγός της αστυνομίας μέσα από διακομματικές διαδικασίες και να μετεκπαιδεύονται για έναν χρόνο περισσότερο οι αστυνομικοί καριέρας σε θέματα Δημοκρατίας και συμπεριφοράς είναι άκρως αξιέπαινη. Τέλος, επιτρέψτε μου να πω ότι όπως ακριβώς οι αστυνομικοί οφείλουν να μάθουν πως να συμπεριφέρονται στους πολίτες, έτσι και οι πολίτες πρέπει να μάθουν πως να συμπεριφέρονται απέναντι στα αστυνομικά όργανα. (Ας ξεκινήσουμε με το απλό: Την χρήση πληθυντικού για αμφότερους). Τους οποίους αστυνομικούς κάποια ιδεολογικοποιημένη παράνοια εξακολουθεί να θεωρεί συλλήβδην ταξικούς εχθρούς.
Έχοντας ζήσει ως φοιτητής στη Χούντα το Σπουδαστικό της Ασφάλειας κι έχοντας ακόμη ζωντανή στο πετσί μου την ανάμνηση της χειροδικίας του Μπάμπαλη, λέω όσο πιο δυνατά μπορώ: Όχι άλλη βία. Από όπου κι αν προέρχεται.
Στην άλλη φωτογραφία η Αριάδνη με τον δάσκαλο και φίλο της Μπράντλεϊ, χτες στο κλείσιμο της έκθεσης του Θοδωρή Δασκαλάκη στην Έκφραση.